III. Makarios biografisi
Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti’nin birincil cumhurbaşkanıdır. II. Dünya Savaşı‘ndan sonradan Kıbrıs’ın Yunanistan ile birleşmesi amacıyla başlatılan Enosis hareketinin önderleri arasında yer aldı.
III. Makarios, 13 Ağustos 1913 tarihinde Panagia, Cyprus, Kıbrıs Cumhuriyeti ’nde fakir bir çobanın oğlu olarak doğmuştur. Ana adı Mihail Hristodulu Muskos ’dur. Kıbrıs‘taki eğitimlerini Troodos dağındaki Kirkos Manastırında Ortodoks papazlarının gözetiminde tamamladıktan sonra, Lefkoşa ’daki Ankripion Cimnasyumu ’nda burslu olarak okudu. Yunanistan ’a gidip Atina Üniversitesi‘nde İlahiyat Fakültesi ’nde ve gerisinde ABD ’ye gidip Boston Üniversitesi İlahiyat Okulu’nda öğrenim fark etti.
1946 yılında Kıbrıs ’da papaz olarak görevine başladı. Rumca kutsal anlamına gelen Makarios adını aldı. 1948 yılında Larnaka şehrinin piskoposu oldu. Makarios, dinsel görevlerinden fazla politika ile ilgilenmeye başladı. 1949 yılında Atina ’ya ziyaret ederek Yunanistan Kralı ve Başbakanı ile görüştü. Kıbrıs sorununu ilk olarak bu görüşmelerde ortaya attı.
Makarios 18 Ekim 1950 tarihinde Kıbrıs başpiskoposu oldu. 1950 yılında yapılan plebisitten sonra, Rum Toplumu, Makarios ’u Başpiskoposluğa seçti. 1952 yılında Birleşik Milletler toplantılarını izlemek üzere New York ’a giden Makarios, yaptığı temaslar sonucunda Jersey ve Detroit şehirlerinde “Kıbrıs İçüt kurmayı başardı. Televizyonda konuşmalar yaptı. Başkan Dwight David Eisenhower ile görüştü.
Osmanlı egemenliği döneminde Rum Ortodoks topluluğunun yöneticisi sıfatını içeren Kıbrıs başpiskoposları, düzenin sağlanmasından ve halkın sorunlarının giderilmesinden sorumluluk sahibi kişiler olarak önemli siyasi roller üstlenmişlerdi.
Makarios başpiskopos olduktan sonradan enosis hareketiyle özdeşleşmeye başladı.
1953 yılında, İngilizlere karşısında bayrak açtı ve Kıbrıs ’a Self Determinasyon hakkı verilmesi için faaliyete geçti. Bu konuda bir süratli temaslar yaptı. Atina ve New York ’u ziyaret etti. Şubat 1954’te Yunan başbakanı Aleksandros Papagos ile görüşerek enosis için Yunanistan‘ın desteğini sağladı. Kısa bir zaman sonra Albay Yeoryos Grivas‘ın EOKA‘yı (Kıbrıslı Savaşçılar Milli Organizasyonu) kurarak başlattığı silahlı eylemleri perde ardından yönetmekle suçlandı.
Bu çalışmalardan son derece rahatsız olan İngiltere ’nin Kıbrıs Valisi Mareşal Sir John Harding, Makarios ’u isyan kışkırtıcılığıyla suçlanarak tutuklandı ve Seyşel Adaları’na sürgüne gönderdi. İşte Harding ’in bu tutumu Kıbrıs Rumlarında, Makarios efsanesinin doğmasına yol açtı.
Arkasında EOKA‘nın silahlı eylemleri çabuk tırmandı. Adaya dönmesine müsade bahşedilen Makarios Şubat 1959’da enosis isteğinden vazgeçerek uzlaşmaya yanaştı. Sonuçta 13 Aralık 1959‘da bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanlığına getirildi. Yardımcılığına ise Türk toplumundan Fazıl Ufak getirildi.
Makarios sürgün dönüşü, ödülünü 16 Ağustos 1960 tarihinde kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti ’nin başına geçmekle aldı. 1960 ’da yeti Cumhurbaşkanı seçildi.
1963 ve 1967 yıllarında, Grivas ve Yorgacis ile işbirliği yaparak, toplu katliam yapılmasına sebep oldu. 1967 olaylarından daha sonra cunta ile arası açılan ve kendisini Kıbrıs ’ın yanı sıra Yunanistan ’ın da kurtarıcısı olarak görmeye başlayan Makarios, Nikos Sampson ’un 1974 Temmuz ’unda yaptığı darbeden de kurtulmasını bildi.
Temmuz 1974’te Kıbrıs Rum Milli Muhafız Birliği’ne yan birlikler, enosis’i yerine getirmek amacıyla Yunanistan’daki cunta yönetiminin planladığı bir darbe düzenledi. Makarios Malta‘ya, arkasında Londra‘ya kaçtı. Darbeden birkaç gün sonra, Birleşmiş Milletler genel kurulunda yaptığı konuşmada, Kıbrıs’taki darbeyi, Yunan cuntasının yaptığını, garantör ülkeler olan, Türkiye ve İngiltere’in adaya müdahale etmesi gerektiğini söyledi. Türkiye Kıbrıs’a 20 Temmuz 1974 tarihinde askeri bir müdahalede bulunarak adanın kuzeyinde bambaşka bir Türk devletinin kurulmasını sağladı. Makarios, Yunanistan’daki askeri cuntanın düşmesinden sonra Aralık 1974’te Kıbrıs’a döndü.
Bir vakit Kıbrıs açık havada yaşadıktan daha sonra İngilizler ’in yardımı ile tekrar Kıbrıs ’a döndü.
Şubat 1968’de ikinci bir dönem için tekrar cumhurbaşkanı seçildi. 1973’te tek namzet olarak üçüncü kez cumhurbaşkanlığına seçildi.
III. Makarios, 16 Ağustos 1960 – 15 Temmuz 1974 tarihleri aralarında birincil cumhurbaşkanlık görevini yaptı. İkinci olarak da 7 Aralık 1974 – 3 Ağustos 1977 tarihleri aralarında ölene dek aynı görevine devam etti.
III. Makarios, 3 Ağustos 1977 tarihinde Lefkoşa, Kıbrıs Cumhuriyeti ’nde 64 yaşında kalp krizi sonucu ölmüştür.