Ayşe Hafsa Sultan biografisi
Yavuz Sultan Selim‘in eşi ve Kanuni Sultan Süleyman‘ın annesidir.
Ayşe Hafsa Sultan, 5 Aralık 1479 tarihinde Bahçesaray, Kırım, Ukrayna ’da doğmuştur. Kırım hanı Mengli Giray’ın kızıdır.
1493′de Şehzade Selim”in Hasekisi oldu. 16 yıl Trabzon Sarayında yaşadılar. 6 Kasım 1494 tarihinde daha sonra padişah olacak olan oğlu Kanuni Sultan Süleyman doğdu. 5 Temmuz 1509 tarihinde Kanuni Sultan Süleyman demin 15 yaşında bir şehzade iken Kefe”ye Bayrak beyi olmasıyla onunla birlikte Kırım”a gitti.
26 Mayıs 1512 tarihinde eşi Şehzade 1.Selim ’in (Yavuz Sultan Selim), padişah olunca Ayşe Hafsa Sultan, oğlu Süleyman (Kanuni Sultan Süleyman) ile birlikte Saruhan sancağına (Manisa“ya) gitti.
Yavuz Sultan Selim, sekiz sene süren hükümdarlığı her tarafında, ömrünü at üzerinde, çadırlarda, savaşlarda geçirdi, İslam dininde bağlayıcılık ve zor karşılayan halifelik kurumunu ele geçirdi ama 12 Eylül 1520’de “Aslan Pençesi” adı bahşedilen bir çıban yüzünden vefat etti.
Ayşe Hafsa Sultan, Kanuni Sultan Süleyman 30 Eylül 1520 tarihinde tahta çıkınca Valide Sultan oldu. Bu önad ile anılmış birincil padişah annesidir. Ölene kadar 14 yıl Valide Sultan kaldı.
Ayşe Hafsa Sultan, 1513 yılında Manisa“da bulunduğu sırada cami, medrese, sıbyan mektebi, imaret, hankâh (tekke), dârüşşifa ve hamamdan meydana gelen büyük bir külliyenin inşasına başladı. Sultaniye Külliyesi adıyla da aşina topluluğun, cami ile öteki binalarının bir bölümü onuncu yılın sonunda 1523 yılında tamamlanarak hizmete girdi. Hamam ve dârüşşifa ise Hafsa Valide”nin vefatından daha sonra oğlu Kanunî göre yaptırılarak külliyeye ilave edildi.
Zamanla eskiyen ve yıkılan kısımları onarılan bu külliyede 1951 yılından beri her sene şenlikler düzenlenmekte, oradan halka “Mesir Macunu” dağıtılmaktadır. Bu sebeple , bu camii halk müziği arasında Mesir Camii adıyla da anılmaktadır.
Ayşe Hafsa Sultan, oğlu Kanuni Sultan Süleyman üstünde etkili olmakla birlikte bunu kötüye kullanmadı, sarayda olumlu manada idareci bir rol üstlendi.
1493′de Şehzade Selim”in (Yavuz Sultan Selim) Hasekisi oldu. I. Süleyman (Kanuni Sultan Süleyman), Hatice Sultan, Şah Sultan, Beyhan Sultan, Fatma Sultan, Şehzade Orhan, Şehzade Musa, Şehzade Korkut adlarında 8 çocuğu oldu.
Ayşe Hafsa Sultan, 19 Mart 1534 tarihinde oğlunun saltanatı sırasında 55 yaşında öldü. istanbul’daki Yavuz Sultan Selim Camii’ndeki türbeye gömüldü.
Şehzadeler Türbesi ile Yavuz”un türbesi arasındaki mevkide bulunan türbe, 10 Temmuz 1894 depreminde yıkıldıktan sonradan, Sultan Abdülhamid döneminde inşasına yeniden başlandı. Ancak, II. Meşrutiyet sonrası tahsisat verilmediğinden tamamlanamadı. Antre cephesinin güzelliği açısından türbe mimârîsinin “tek örneği” olan bu değerli eserin kolon ve mozaikleri bu nedenle dağılıp gitti!