Arvo Part biografisi
Estonyalı klasik müzik bestecisi.
1970 ’lerde kendisinin geliştirdiği ve “tintinnabuli” adını verdiği minimalist tarzda eserler üretir. Film müzikleriyle belli usta, 1980 ’lerden bu yanlamasına dini vokal eserler bestelemeye tartma vermiştir. 21. Yüzyılın en popüler çağdaş müzik bestecisi sayılmaktadır.
Arvo Part, Estonya‘nın başkenti Tallinn, ve esas liman kenti yakınlarında minik bir kasaba olan Paide ’de doğmuştur. 1938 yılında ailesi ile beraber Rakvere ’ye taşındılar. Rakvere ’de liseden mezun olduktan sonra Müzik eğitimine 1954 yılında Talin Müzik okulu ’nda başladı. Bir yıl dolmadan zorunlu askeri hizmet nedeniyle eğitimine ara verdi. Obuacı ve trompetçi olarak ordu bandosunda görev yaptı. Askerlik görevi bittikten sonra Müzik okuluna devam etti ve bir sene daha sonra 1957 ’de Tallinn Konservatuarı ’na girdi. Heino Eller ’in kompozisyon öğrencisi oldu. 1963 yılında konservatuardan mezun oldu.
Arvo Part, öğrencilik yıllarında başladığı Estonya Radyosu ’nda ses mühendisi (tonmayster) olarak 1958’den 1967’ye dek çalıştı, o kadar fazla sahne ve film müziği besteledi; o kadar ancak 1963 yılında konservatuarı bitirdiğinde profesyonel besteciler arasına şimdiden girmişti. Bu dönemde yarattığı eserler Dmitriy Şostakoviç ve Sergey Sergeviç Prokofyev gibi Rus Neoklasik bestecilerin etkisi altındaydı. öte taraftan Arnold Schönberg ’in serialism tekniği gibi yeni teknikleri denemekten de geri durmuyordu
Arvo Part, 1960 yılında birincil orkestra eseri olan “Nekroloji“ ’yi besteledi. Bu beste, bir Estonyalı bestecinin serialism tekniği ile yazdığı ilk eser oldu. Mezuniyetinden önce 1962 yılında Moskova ’da düzenlenen genç besteciler yarışmasında bestelediği bir çocuk kantatası ve oratoryosu ile birincilik ödülü aldı.
1960 ’larda deneysel çalışmalarına devam etti ve serialism tekniği ile “1. Senfoni” ve “perpetuum mobile” adlı eserlerini yazdı. 1. Senfoni ’yi konservatuardan öğretmeni olan Heino Eller ’e ithaf etti. sonra kolâj tekniği ile eserler üretti. “collage on b-a-c-h” adlı çalışması kolâj tekniği ile yarattığı eserlere örnektir.
İlk yaratıcı dönemine neoklasik piyano müziği ile başladı. Gerisinde on yıl her tarafında avangardın en kayda değer kompozisyon tekniklerini kendi kişisel kullanımına uyarladı: dodekafoni (12 tonlu kromatik gam kullanımı), ses kütleleriyle kompozisyon, aleatorisizm (rastlantısallıkla şaheser yaratma), kolaj tekniği. “Nekrolog” (1960) Estonya’da yazılmış ilk dodekafonik müzik parçasıydı ve “Perpetuum mobile” (1963) bestecisinin Batı’da ilk kez tanınmasını sağladı.
Eserlerinin bazısı Sovyet yönetimince beğenilirken, bazısı yasaklandı. 1968 ’de “credo” adlı bestesinin yasaklanmasının arkasından inzivaya çekildi ve bir arayışa girdi. Özellikle Rönesans çağı eserlerini inceledi. 1971 yılında 3. Senfoni ’yi bestelese de arayışı henüz bitmemişti.
Kolaj eserlerinde avangard ve erken müzik birbirleriyle mertçe ve uzlaşmaz bir şekilde karşı karşıya gelirler ve bu karşısında karşıya geliş en son kolaj parçası “Credo”da (1968) en aşırı ifadesine ulaşır. Lakin bu zamana değin kullandığı kompozisyon araçları Pärt için daha önceki çekiciliklerini kaybederek artık ona anlamsız gelmeye başladı. Kendi sesini aramak onu sekiz yıl süren bir yaratıcılıktan uzaklaşma dönemine sürükledi ve bu vakit içerisinde Gregoryan ilahileri, Notre Dame ekolü ve alışılmış vokal çok seslilik çalışmalarına katıldı.
Baştan girdiği sükunet dönemini 1976 yılında bozdu. Müziği radikal bir metamorfoz geçirmiş ve latince ’de “minik çanlar” anlamına gelen “tintinnabuli” adlı bir teknik geliştirmişti. Fazla eksik sayıda sesle, minimal bir hoşgörüyle müzik üretmeye başladı. Tintinabuli tekniği ile geliştirdiği birincil eseri bir piyano parçası olan “Für Alina“ ’dır. 1977 yılında art arda üç yeni eseri geldi : “Fratres“, “Tabula Rasa” ve “Cantus In Memoriam Benjamin Britten“. Sonuncusu, müziğine hayran olduğu İngiliz besteci Benjamin Britten ’in ölümü üstüne bestelediği 5 dakikalık etkileyici bir cenaze marşıydı.
Arvo pärt ’ın müziği artık batı dünyasında seslendirilmeye başlamıştı. Ancak kendi ülkesinde Sovyet yetkilileri ile mücadele etmesi gerekiyordu. Eşi ve iki oğlu ile İsrail ’e göç etmeye karar verdi. Bu niyetini hiç gerçekleştiremedi fakat yayımcısının yardımıyla ailesiyle birlikte 1980 yılında Viyana ’ya yerleşti ve Avusturya vatandaşlığına geçti. Ertesi yıl bir burs (DAAD bursu) alarak gittiği Almanya ’da Berlin‘e yerleşti.
Dini metinlere dayalı koro çalışmalarına yönelen Arvo Part ’in eserleri çok beğenilmekte ve dünya koroları tarafından seslendirilmektedir. dini eserleri arasında St. John Passion (1982), Magnificat (1989), The Beatitudes (1990) ve Litany (1994) yer alır.
Sanatçının 2010 yılı Avrupa Kültür Başkenti İstanbul ve 2011 yılı Avrupa Kültür Başkenti Talinn ’in müşterek siparişi üzerine bestelediği “Adem ’in Yakarışı” adlı eseri ilk kere 7 Haziran 2010 ’da İstanbul ’da Aya İrini ’de seslendirildi.
Ressam 1996 ’da ABD ’nin en önemli sanat kurumu olan Amerika Sanat Ve Edebiyat Akademisi üyeliğine seçildi. Değişik üniversiteler tarafından kendisine onursal doktora verildi. 2005 yılında 70. Doğum gününde dağıtılmış Estonya şehirlerinde namına müzik festivalleri düzenlendi.
Arvo Part, 1972 yılında Nora Part ile evlendi. İki oğlu vardır.
Arvo Part, 1981 yılından itibaren Almanya ’da Berlin‘de eşi Nora Part ve çocukları ile birlikte yaşadı, 2010‘da taşındıkları Estonya‘da yaşamaktadır.